Sterownik światła na czujnik PIR

Tym razem postanowiłem stworzyć sterownik do czujnika ruchu PIR (alarmowego), który będzie służył do zapalania światła na przedpokoju. Na początku miał zostać tam wstawiony gotowy czujnik ruchu, jednakże cena takiej jednej czujki to ok. 80zł. w Castoramie.
Cena mnie trochę przeraziła i postanowiłem poskładać układ zapalania światła na określony czas z części, które posiadam w warsztacie. Sercem układu jest bardzo popularny timer NE555, który jest sterowany za pomocą czujnika ruchu. Czujnik ruchu typu PIR służą do alarmów, dlatego w stanie czuwania styki są cały czas zamknięte, a w stanie działania otwarte. Ma to na celu uruchomienie czujnika w razie gdyby ktoś przeciął przewód. Układ ten działa na odwrót za sprawą tranzystora, który startuje układ NE555 w momencie przerwania połączenia z czujnika ruchu.

Płytka sterownika z układem NE555

Równolegle do Colectora i Emitera tranzystora startującego układ (Q1) jest podłączony przycisk. Dzięki niemu można odpalić cały układ nie wchodząc w pole czujnika ruchu, pozwala to na łatwiejsze ustawienie czasu. Czas ustawia się za pomocą potencjometru, który można ustawić od 0 (sterowanie tylko z czujnika ruchu) do 1min. Czas można ten zmienić stosując większy kondensator C1 lub o większej oporności potencjometr. Cały układ, wraz z czujnikiem ruchu pobiera 30mA w stanie czuwania i 50mA w stanie aktywnym. Do układu postanowiłem wykorzystać przekaźnik, ponieważ jest to najprostsze rozwiązanie i sprawdzone. Czasami może tylko wkurzać klikanie przekaźnika :)

Następny problem jaki napotkałem na swojej drodze to montaż samego czujnika ruchu. Obudował była w krytycznym stanie, a sam czujnik byłby dobrze widoczny, a wolę aby był maksymalnie ukryty :) Dlatego postanowiłem wylutować cały detektor podczerwieni i zamontować go na przewodzie o długości ok. 3m.

Płytka czujnika PIR - widok z góry

Użyłem do tego celu przewodu 4 żyłowego (wykorzystałem 3 żyły). Z góry przewód przymocowałem za pomocą opaski zaciskowej i klejem na ciepło. Tak, na wszelki wypadek, gdyby chciał się wyrwać :) Przylutowanie przewodów było chyba jednym z trudniejszych etapów. Bezpośrednio do nóżek detektora podczerwieni były przylutowane 2 rezystory i kondensator.

Płytka czujnika PIR - widok na spód płytki 

Do lutowania SMD przyda nam się pinceta, lutownica - najlepiej stacja lutownicza z cienką końcówką grota. Ja użyłem zwykłej lutownicy transformatorowej z grotem 1.5mm. No i oczywiście dobry wzrok i stabilne ręce :) przewody do detektora podczerwieni zostały dodatkowo wzmocnione poprzez koszulkę termokurczliwą. Najlepiej byłoby użyć koszulki, która zmieści cały detektor, ale na chwilę obecną takiej nie posiadam. Sam detektor podczerwieni nie jest zbyt czuły, wykrywa ruch w odległości max 1.5m i głównie na brzegach. Aby pozbyć się tego efektu, a zarazem znacząco polepszyć czułość stosuje się soczewkę Fresnela.


Czujnik do układu będzie podłączony w taki sposób:

Sposób połączenia sterownika z czujnikiem PIR

Zasilanie 12V będzie pochodzić z transformatora sterowniczego (100mA/12V). Układ będzie załączany manualnie na wyłączniku podwójnym. Pierwszy przycisk będzie służył do zapalenia światła bezpośrednio z wyłącznika, a drugi będzie służył do zasilania transformatora. Do układu można wykorzystać wyłącznik zmierzchowy, który pokazałem jakiś czas temu. Sam czujnik został umieszczony w oprawie od lampy. Jest tak dobrze osadzony, że trudno jest go zauważyć ;)
Schemat:

Schemat samego sterownika 

Podzespoły:
timer NE555, R1 100k, R2 1k, R3 10k, R4 500k, Q1, Q2 DC547 lub inny tranzystor NPN, C1 100uF, C2 33nF, D1 1N4004, przekaźnik z cewką 12V, 2x gniazda ARK x3, gniazdo ARK x2, Mostek graetza , bezpiecznik radiowy 60mA,

Pobierz:

Wzór ścieżek przygotowanych do naniesienia na płytkę PCB, opis, schemat.